Advies AG aan Hoge Raad: oordeel hof dat Deliveroo gebonden is aan cao en pensioenpremies moet afdragen voor bezorgers kan in stand blijven (bron: Hoge Raad)
3 NEWS_READING_TIME_ADD
De twee beslissingen van het gerechtshof Amsterdam van 21 december 2021, dat Deliveroo valt onder de algemeen verbindend verklaarde cao voor het Beroepsgoederenvervoer en de verhuur van mobiele kranen, en dat Deliveroo verplicht aangesloten is bij het bedrijfstakpensioenfonds voor het Beroepsvervoer over de weg, kunnen in stand blijven. Dat adviseert advocaat-generaal (AG) De Bock de Hoge Raad in twee conclusies van vandaag.
De zaken
Deliveroo is opgericht in juni 2015. Zij onderhoudt een digitaal platform waarop restaurants maaltijden aanbieden die consumenten (zakelijk of privé) via dat platform kunnen bestellen. Sinds september 2015 biedt Deliveroo aan restaurants een bezorgservice. Deliveroo zorgt er dan voor dat de bestelde maaltijd per fiets bij de consument wordt bezorgd.
In de twee zaken waarover het hof heeft geoordeeld gaat het om de vraag of Deliveroo gebonden is aan de cao Beroepsgoederenvervoer, en of Deliveroo valt onder het verplichtstellingsbesluit van het bedrijfstakpensioenfonds voor het Beroepsvervoer over de weg.
Oordeel gerechtshof
Het gerechtshof oordeelde dat de kernactiviteit van Deliveroo het bezorgen van maaltijden is, en dat dit moet worden gekwalificeerd als ‘het tegen betaling vervoeren van goederen over de weg’ in de zin van het verplichtstellingsbesluit. Daarbij speelt een rol dat Deliveroo veel minder kantoorpersoneel heeft dan bezorgers, dat een belangrijk deel van de bedrijfskosten van Deliveroo samenhangt met de bezorgactiviteit en dat de afspraken met de aangesloten restaurants in het merendeel van de gevallen een commissie omvat voor het bezorgen van de maaltijden.
In de overeenkomst met de bezorgers is opgenomen dat zij zich hoofdzakelijk bezig houden met het bezorgen – en daarmee vervoeren – van maaltijden. Volgens het hof maakt het niet uit of het vervoeren met een auto, scooter of (bak)fiets gebeurt. Dat Deliveroo zich ‘in hoofdzaak’ bezighoudt met het bezorgen van maaltijden maakt dat Deliveroo valt onder de verplichtstelling van het bedrijfstakpensioenfonds voor het Beroepsvervoer.
Ook oordeelde het hof dat Deliveroo valt onder de cao Beroepsgoederenvervoer: het bezorgen van maaltijden geldt als het ‘tegen vergoeding geheel of ten dele vervoer verrichten anders dan van personen, over de weg’, zoals omschreven in de cao. Dat fietskoeriers een relatief nieuw fenomeen zijn, maakt dit niet anders.
Deliveroo stelde van deze beslissingen beroep in cassatie in bij de Hoge Raad.
Cassatieklachten
De advocaten van Deliveroo vragen de Hoge Raad de uitspraken van het hof te vernietigen. De cassatieklachten in de pensioenkwestie bestrijden de uitleg door het hof van de zinsnede ‘vervoer van goederen over de weg’ in het verplichtstellingsbesluit en het daarin opgenomen ‘hoofdzakelijkheidsvereiste’. Daarnaast wordt door de advocaten betoogd dat het hof heeft miskend dat het verplichtstellingsbesluit onverbindend is.
In de cao-kwestie wordt geklaagd dat het hof heeft miskend dat Deliveroo niet onder de werkingssfeer van de cao Beroepsgoederenvervoer valt. Ook stelt Deliveroo dat het hof ten onrechte voorbij is gaan aan haar betoog dat de besluiten waarin de cao algemeen verbindend zijn verklaard, onverbindend zijn.
Advies AG
De cassatieklachten slagen volgens de AG niet. De zaken draaien om de uitleg van de werkingssfeerbepaling van respectievelijk de cao en het verplichtstellingsbesluit van het bedrijfstakpensioenfonds. De methode van uitleg die het hof heeft toegepast is gebaseerd op door de Hoge Raad in eerdere uitspraken ontwikkelde maatstaven. Ook heeft het hof deze methode van uitleg in beide zaken inhoudelijk op de juiste wijze toegepast. De AG is dan ook van mening dat het oordeel van het gerechtshof in zowel de pensioen- als in de cao-zaak in stand kan blijven.
Uitspraak Hoge Raad
De uitspraak van de Hoge Raad is in beide zaken voorlopig bepaald op 13 oktober 2023.
Als de Hoge Raad de adviezen van de AG volgt, betekent dit dat Deliveroo met terugwerkende kracht vanaf 2015 de arbeidsvoorwaarden van de cao Beroepsgoederenvervoer moet toepassen op haar werknemers, in ieder geval in de periodes dat de cao algemeen verbindend is verklaard. Ook moet Deliveroo voor haar werknemers alsnog pensioenpremies afdragen aan het bedrijfstakpensioenfonds voor het Beroepsvervoer over de weg.
Over de vraag of bezorgers van Deliveroo werkzaam waren op basis van een arbeidsovereenkomst of als zzp’er, loopt nog een andere procedure bij de Hoge Raad. In die zaak is de uitspraak bepaald op 24 maart a.s. Overigens heeft Deliveroo haar werkzaamheden in Nederland per 30 november 2022 beëindigd.
De conclusie van de advocaat-generaal is een onafhankelijk advies aan de Hoge Raad, die vrij is dat advies al dan niet te volgen. De advocaat-generaal maakt deel uit van het parket bij de Hoge Raad. Het parket bij de Hoge Raad is een zelfstandig, onafhankelijk onderdeel van de rechterlijke organisatie. Het behoort niet tot het Openbaar Ministerie.
