Twee werknemers van energiebedrijf Vattenfall die als klokkenluiders optraden hebben recht op een schadevergoeding, heeft de kantonrechter geoordeeld. Grant Thornton deed eerder onderzoek naar de manier waarop Vattenfall met de meldingen was omgegaan, wat forensisch accountant Peter Schimmel uiteindelijk een berisping opleverde.
Melding klokkenluiders
De twee klokkenluiders maakten intern melding van het overtreden van aanbestedingswetten en de eigen gedragscode door Vattenfall. Er zou met opzet informatie zijn gelekt naar het Duitse bedrijf Siemens, dat hierdoor een voorsprong kreeg bij de aanbesteding voor de bouw van een gasturbine in Duitsland van honderden miljoenen euro’s. Hun klacht werd volgens de klokkenluiders amper onderzocht. Wel verklaarde het bedrijf de twee in 2016 boventallig. Het Huis voor Klokkenluiders toonde zich in een onderzoek op verzoek van de klokkenluiders zéér kritisch over de houding van Vattenfall en het onderzoek van Grant Thornton.
Oordeel kantonrechter
De kantonrechter oordeelt nu dat de twee klokkenluiders correct handelden bij hun melding over het vermoeden van overtreding van aanbestedingsregels en ongeoorloofde bevoordeling. Vattenfall heeft de melding niet goed afgehandeld en de werknemers ten onrechte benadeeld. Over de vraag hoe groot de schade is moet nog verder worden geprocedeerd. Volgens Vattenfall moeten de werknemers een deel van de schade zelf dragen omdat zij zich niet redelijk hebben opgesteld. Daar oordeelt de kantonrechter echter anders over. Daarbij wordt er onder meer belang aan gehecht dat de werknemers al jaren om erkenning vragen en om hun recht strijden, terwijl zij een ongelijke positie hebben tegenover Vattenfall.
Reactie Vattenfall
Over de inhoud van de meldingen laat Vattenfall weten: “Vattenfall wijst dergelijke beweringen met klem van de hand. Vattenfall heeft geen ‘informatie gelekt’, Siemens heeft geen ‘voorsprong gekregen’ in de aanbesteding: de tender is nooit aan Siemens gegund en de centrale waarvoor de aanbestedingsprocedure liep is uiteindelijk niet gebouwd. Uit onderzoeken, zowel intern als extern, is niet gebleken dat er sprake is geweest van de veronderstelde voorkeursbehandeling. In 2022 heeft Vattenfall bovendien nog een extra juridisch advies van een gespecialiseerd advocatenkantoor ingewonnen, alsmede een extern forensisch onderzoek laten doen om de naleving van het aanbestedingsrecht en mogelijke leveranciersbevoordeling te beoordelen. Dit onderzoek is in 2023 afgerond. De conclusie was dat er geen voorkeursbehandeling van een leverancier heeft plaatsgevonden en dat er geen overtreding van het aanbestedingsrecht is vastgesteld. Voor de duidelijkheid wenst Vattenfall te benadrukken dat het Nederlandse Huis voor Klokkenluiders en de rechter geen onderzoek hebben verricht naar het vermeende Duitse incident en daarover dan ook geen inhoudelijk oordeel hebben gegeven.”
