Vragen om vaccinatie
Zo’n 90 procent van de werkgevers wil aan de werknemers vragen zich te melden wanneer ze zijn gevaccineerd. Hierdoor zijn zij in staat maatwerk maatregelen te nemen om hun personeel te beschermen. Tegelijk maakt 30 procent zich zorgen over de bereidheid van werknemers om zich wel of niet te laten vaccineren. Bijvoorbeeld wegens vragen over de veiligheid van sommige vaccins. Bijkomend probleem in Nederland is dat een werkgever niet mag vragen naar de gezondheid van zijn werknemers en gegevens over de gezondheid van de werknemer ook niet mag registreren.
Vragen om vaccinatiebewijs
Biedt het vragen naar een vaccinatiebewijs dan uitkomst? Nee, helaas. In Nederland krijgen gevaccineerde werknemers geen vaccinatiebewijs mee. Sterker nog: een vaccinatiebewijs voor het coronavirus bestaat niet eens. Ingeënte werknemers krijgen na de inenting wel bevestiging mee. Dit is bijvoorbeeld een kaartje of een stuk papier met daarop gegevens over de vaccinatie. Maar dat is geen officieel vaccinatiebewijs. De inenting kan ook worden bijgeschreven in een geel vaccinatieboekje. Maar ook dat geldt niet als bewijs voor vaccinatie tegen het coronavirus. Om die reden is het dus ook niet mogelijk om te vragen om een officieel vaccinatiebewijs. Ook is het nooit mogelijk om een werknemers (of klanten, bezoekers, etc) te verplichten om een dergelijk bewijs te laten zien. Komt er in de toekomst wel een vaccinatiebewijs of gaan landen vragen om een bewijs als de werknemer een reis maakt? Dan zorgt de overheid voor een bewijs dat niet na te vervalsen valt. Het gele inentingenboekje is op het moment vrij gemakkelijk te vervalsen.
Hoe dan wel?
Een bedrijfsarts mag wel vragen naar vaccinaties en andere medische gegevens als daar een goede reden voor is. De werkgever kan dus, als het relevant is voor de functie, vragen aan de bedrijfsarts om te informeren naar de vaccinatiestatus. Deze informatie mag de bedrijfsarts niet delen met de werkgever. De bedrijfsarts kan wel adviseren om een werknemer op een andere plek te laten werken. Dat speelt bijvoorbeeld als een werknemer zich niet kan of wil laten vaccineren maar wel werkt op een plek met extra gezondheidsrisico’s, zoals in een zorginstelling. De bedrijfsarts kan ook een advies uitbrengen over aanvullende, persoonlijke beschermingsmiddelen om zo toch op de eigen werkplek te kunnen werken.
Testen op het werk
Werkgevers mogen hun werknemers ook aanbieden om zich op de werkplek te laten testen op het coronavirus. Een dergelijke testfaciliteit kan nodig zijn om aan de veiligheidseisen en de zorgplicht te voldoen. De werkgever mag het laten testen alleen niet verplicht stellen. Het grondrecht op onaantastbaarheid van het lichaam verbiedt dit. Uitzonderingen op dit grondrecht zijn alleen mogelijk indien deze bij wet zijn geregeld. Zo’n uitzondering is bijvoorbeeld mogelijk als de volksgezondheid in het geding is. Het (nieuwe) kabinet moet hier dan een wetsvoorstel voor doen. Of zo’n voorstel door de Kamers komt is zeer de vraag. Ook mag de werkgever niet vragen naar de testuitslag. Ook dat is voorbehouden aan de bedrijfsarts.
Subsidie voor testen
Er is een financiële regeling voor werkgevers die hun werknemers zonder klachten coronatests willen aanbieden. Wanneer werkgevers preventief willen testen is het advies om dit twee keer per week te doen. De regeling vergoedt zowel antigeensneltesten als testen voor begeleide zelfafname. De verwachting is dat de eerste zelftesten in de loop van april beschikbaar komen. De regeling die vandaag ingaat loopt tot en met 31 mei 2021, met een mogelijkheid tot verlengen met een maand. Arbodiensten en BIG-geregistreerde artsen kunnen zich aanmelden voor deze regeling. Zij voeren vervolgens op aanvraag van de werkgevers de testen uit. Per test ontvangen zij een tegemoetkoming van € 20 excl. BTW. Preventief testen van mensen zonder klachten en zonder bekende blootstelling kan vroegtijdig besmettingen helpen opsporen en uitbraaksituaties voorkomen. Bovendien kunnen werkgevers hun werknemers een veiligere werkomgeving bieden door preventief te testen. Thuiswerken is en blijft de norm. De regeling is daarom uitsluitend gericht op werkgevers waarvan werknemers door de aard van hun werkzaamheden geen enkele mogelijkheid hebben om thuis te werken én zich – buiten eigen schuld om – in werksituaties bevinden waar 1,5 meter moeilijk te handhaven is. De werkgever moet daarom ook een verklaring hiervoor ondertekenen.
Niet verplicht naar werk met vaccinatie
Weet de werkgever dat de werknemer is gevaccineerd en eist hij om die reden dat er weer op kantoor wordt gewerkt? Dan mag de werknemer nog steeds weigeren. Werkgevers kunnen werknemers niet verplichten naar de werkplek te komen na de vaccinatie. Voorlopig adviseert de overheid nog steeds om thuis te werken, tenzij het niet anders kan. Bovendien is nog niet bekend of of een gevaccineerd persoon het coronavirus ook niet meer kan verspreiden (bron: PW).
